Մագնիսառեզոնանսային տոմոգրաֆիա (ՄՌՏ). հաճախակի տրվող հարցեր
15.07.2023
1.Հաճախակի գլխացավերի դեպքում ո՞ր շրջանում իրականացնել ՄՌՏ:
- Գլխացավերի դեպքում հետազոտվում է գլխուղեղը՝ ներառելով հարքթային խոռոչները, ողնաշարի պարանոցային հատվածը, ինչպես նաև գլուխը (անգիոգրաֆիկ ռեժիմով): Բայց, քանի որ մոլորակի բնակչության շուրջ 80%-ը տառապում է գլխացավերից, իսկ 25%-ն ունի ամենօրյա արտահայտված գլխացավ, ոչ միշտ է, որ հնարավոր է ՄՌՏ-ի օգնությամբ հայտնաբերել գլխացավի պատճառը:
2. Երեխաների մոտ ո՞ր տարիքից է ցուցված ՄՌՏ հետազոտությունը:
- ՄՌՏ հետազոտություն կարելի է իրականացնել ցանկացած տարիքում: Մինչև 5-6 տարեկան երեխաների մոտ (բժշկի ուղեգրի առկայությունը պարտադիր է) կատարվում է ընդհանուր անզգայացմամբ:
3. Արդյո՞ք վտանգավոր է ՄՌՏ–ն:
- ՄՌՏ-ն անվտանգ հետազոտություն է:
4. Կարելի՞ է կատարել ամբողջ օրգանիզմի ՄՌՏ:
- Թեև հետազոտությունն անվտանգ է, ամբողջ օրգանիզմի ՄՌՏ ցանկալի չէ, քանի որ դա ծավալուն և երկարատև աշխատանք է: Ամբողջ օրգանիզմի ՄՌՏ կատարվում է միայն օնկոսքրինինգի դեպքում, որի ժամանակ հետազոտությունը տևում է 40-45 րոպե:
5. ՄՌՏ հետազոտություն անցնելու համար պարտադի՞ր է բժշկի ուղեգիրը:
- Պարտադիր չէ, սակայն ցանկալի է, քանի որ հետազոտող բժշկի նախնական ախտորոշումն օգնում է ճիշտ կողմնորոշվել:
6. Որքա՞ն հաճախ կարելի է ՄՌՏ հետազոտություն անցնել:
- Թեև հաճախականության առումով այս հետազոտությունը չունի սահմանափակում, այն անհրաժեշտ է իրականացնել միայն ցուցման դեպքում:
7. Կարելի՞ է ՄՌՏ հետազոտություն անցնել կանխարգելիչ նպատակով:
- Դա ցանկալի չէ, ՄՌՏ իրականացվում է այն դեպքերում, երբ այլ ախտորոշիչ միջոցները համարվում են պակաս տեղեկատվական:
8. Ի՞նչ է ՄՌ-անգիոգրաֆիան:
- ՄՌ-անգիոգրաֆիայի օգնությամբ կարելի է ստանալ ցանկացած օրգանի, օրգանիզմի ցանկացած հատվածի անոթային ցանցի պատկեր՝ առանց կոնտրաստային նյութի կիրառման: Եթե ՀՏ-անգիոգրաֆիայի ժամանակ անոթների համար անհրաժեշտ է կոնտրաստ նյութ, այս դեպքում որպես կոնտրաստ նյութ է հոսող արյունը:
9. ՄՌՏ արդյունքները CD սկավառակի վրա տրվու՞մ է պացիենտին:
- Այո, հետազոտության արդյունքները, սովորաբար, թվային տարբերակով տրվում են պացիենտին, ինչը հատկապես կարևոր է, երբ պացիենտը դինամիկ հսկողության կարիք ունի:
10. Հղիությունը հակացուցու՞մ է ՄՌՏ հետազոտություն իրականացնելու համար:
- Հղիությունը հակացուցում չէ: Խորհուրդ չի տրվում մինչև երեք ամսական հղիներին հետազոտվել նոր և հզոր սարքավորումներով:
11. Բժիշկը ներկա՞ է ՄՌՏ հետազոտության ժամանակ:
- Հետազոտության ժամանակ բժիշկը ներկա է, քանի որ երբեմն ընթացիկ փոփոխությունների կարիք է լինում:
12. Ինչպիսի՞ տոմոգրաֆներ գոյություն ունեն:
- Տոմոգրաֆները տարբերվում են ըստ հզորության. ցածր համարվում են 1-ից պակաս, իսկ բարձր` 1 և ավելի տեսլա հզորության սարքերը:
13. ՄՌՏ հետազոտության ժամանակ ինչո՞ւ է պարտադիր անշարժությունը:
- ՄՌՏ հետազոտությունը զգայուն է շարժման նկատմամբ: Ցանկացած շարժման դեպքում առաջանում են արտեֆակտներ, ինչի համար հիվանդից պահանջվում է անշարժություն: Դա խնդիր է հատկապես երեխաների հետազոտության ժամանակ, քանի որ նրանց դժվար է համոզել 20-25 րոպե անշարժ մնալ:
14. Որքա՞ն է տևում ՄՌՏ հետազոտությունը:
- Ժամանակակից սարքերով ողնաշարի գոտկային հատվածի հետազոտությունը տևում է 13-15 րոպե, գլխուղեղի հետազոտությունը` մոտավորապես 17 րոպե: Կախված ախտաբանության տեսակից, երբեմն հետազոտությունը կարող է ավելի երկար տևել:
15. Ի՞նչ հակացուցումներ կան:
- ՄՌՏ հետազոտության բացարձակ հակացուցումը օրգանիզմում մետաղական կոնստրուկցիաների, կարդիոստիմուլյատորների, լսողական սարքերի, ինսուլինային ներարկիչների առկայությունն է: Նման դեպքերում կարելի է ՀՏ հետազոտություն անցնել: Ստոմատոլոգիայում կիրառվող նյութերը խոչընդոտ չեն ՄՌՏ անցնելու:
16. Հնարավո՞ր է ՄՌՏ հետազոտությամբ ախտորոշել կաթվածը:
- Կաթվածի դեպքում այս մեթոդը համարվում է ամենատեղեկատվականը:
17. Ի՞նչ է կոնտրաստավորմամբ ՄՌՏ-ն:
- Այս հետազոտության ժամանակ ախտաբանության կամ գոյացության հայտնաբերման համար ներերակային ներարկվում է կոնտրաստ նյութ:
18. ՄՌՏ-ով տեսանելի՞ է ուռուցքի առկայությունը:
- Այո:
19. Հոդերի հետազոտության համար ի՞նչն է նախընտրելի՝ ՄՌՏ, թե` ՀՏ:
- Ոսկրային կոտրվածքների դեպքում նախընտրելի է ՀՏ-ն, որովհետև սա ավելի կարճատև հետազոտություն է և տուժածը երկար չի հետազոտվում: Եթե կոտրվածքը ներհոդային է և ներառում է աճառներ ու կապաններ, նախընտրելի է ՄՌՏ-ն:
- Ոչ վնասվածքային ծագման ախտաբանությունների դեպքում՝ միանշանակ ՄՌՏ:
20. Կարելի՞ է ՄՌՏ կատարել պերմանենտային դիմահարդարման առկայությամբ:
- Մետաղական բաղադրություն ունեցող դիմահարդարման առկայության դեպքում պացիենտից նախապես պահանջվում է մաքրել այն:
21. ՄՌՏ-ի ընթացքում պե՞տք է պահել շնչառությունը:
- Որոշ դեպքերում հարկ է լինում կարճատև պահել շնչառությունը, օրինակ, որովայնի հետազոտության ժամանակ:
22. Ինչպե՞ս է ՄՌՏ-ի ժամանակ կայացվում կոնտրաստանյութի օգտագործման մասին որոշումը:
- Կոնտրաստ նյութի կիրառման որոշումը կայացնում է բժիշկ-ռադիոլոգը, ով հետևում է հետազոտության ընթացքին և հարկ եղած դեպքում այն շարունակում կոնտրաստ նյութի ներարկմամբ: Դա կատարվում է բուն հետազոտության ավարտից հետո և տևում է 5-7 րոպե:
23. Հնարավո՞ր է ՄՌՏ-ով ախտորոշել ապենդիցիտը:
- Կարելի է, սակայն այլ ախտորոշիչ մեթոդները կարող են բավարար լինել:
24. Հնարավո՞ր է ՄՌՏ հետազոտությամբ որոշել ուռուցքի բնույթը (բարորակ կամ չարորակ):
- Հնարավոր է, սակայն ՄՌՏ-ն չի կարող փոխարինել հյուսվածաբանական հետազոտությանը:
25. Ռենտգեն նկարի վրա տեսանելի՞ են ողնաշարի ճողվածքները:
- Ոչ, քանի որ այս դեպքում գործ ունենք աճառային հյուսվածքի հետ:
26. Մենիսկի վնասումը հնարավո՞ր է հայտնաբերել ՄՌՏ հետազոտությամբ:
- Այո:
27. Տոմոգրաֆի ինչպիսի՞ հզորություն է անհրաժեշտ որովայնի խոռոչի որակյալ ՄՌՏ հետազոտության համար:
- Տոմոգրաֆի հզորությունը պետք է լինի 1.5 տեսլա և ավելի:
28. Հնարավո՞ր է ՄՌՏ-ով ախտորոշել պրոստատիտը:
- Այո, ինչպես նաև՝ պրոստատի ուռուցքները:
29. Հնարավո՞ր է ՄՌՏ-ով ախտորոշել արտարգանդային հղիությունը:
- Այո:
30. Հնարավո՞ր է աղիների ախտաբանության ախտորոշում ՄՌՏ հետազոտությամբ:
- Դա նոր խոսք է ՄՌՏ ոլորտում, որն առաջադիմորեն զարգանում է ամբողջ աշխարհում, հատկապես որոշ հիվանդությունների տարբերակիչ ախտորոշման գործընթացում՝ խոցային կոլիտ, ոչ խոցային կոլիտ, Կրոնի հիվանդություն և այլն: Ներկայումս ՄՌՏ-ն գործիքային հետազոտության միակ մեթոդն է, որը կարող է վերոնշյալ երեք միմյանց բավականին նման ախտաբանությունները տարբերակել:
31. Հնարավո՞ր է ՄՌՏ հետազոտությամբ ախտորոշել ստամոքսի խոցը:
- Այո, հնարավոր է: Պացիենտը հետազոտությանը պետք է ներկայանա քաղցած: Նախապես մեկ-երկու բաժակ ջուր կամ խնձորի հյութ է խմում պացիենտը և սկսվում է հետազոտությունը:
32. Ո՞րն է նախընտրելի՝ ռենտգե՞նը, թե` ՄՌՏ-ն:
- Եթե կոտրվածք է` ռենտգեն: Կան ախտաբանություններ, որոնք հնարավոր չէ ախտորոշել ռենտգեն հետազոտությամբ, այդ դեպքում օգնության է հասնում ՄՌՏ-ն:
33. Հնարավո՞ր է ՄՌՏ-ի օգնությամբ որոշել լսողության վատացման պատճառը:
- Հնարավոր է, քանի որ մեծ մասամբ լսողությունը վատանում է ներքին ականջի և լսողական նյարդի հետ կապված խնդիրների դեպքում, որոնք այս հետազոտությամբ լավ տեսանելի են:
34. ՄՌՏ-ի ժամանակ ո՞ր դեպքերում է կոնտրաստավորումը հաճախակի օգտագործվում:
- Կոնտրաստ նյութի կիրառմամբ ՄՌՏ իրականացվում է ուռուցքների ժամանակ: Հազվադեպ կոնտրաստ նյութ ներարկվում է նաև այլ ախտաբանությունների դեպքում:
35. Ի՞նչ է դինամիկ կոնտրաստավորմամբ ՄՌՏ –ն:
- Դինամիկ կոնտրաստավորման ժամանակ սարքը միաժամանակ ներարկում է կոնտրաստը և իրականացնում հետազոտությունը: Դա նույն հատվածի անընդհատ, շատ կարճատև (մոտավորապես 5-7 վայրկյան) հետազոտութունն է, որի օգնությամբ հնարավոր է տեսնել, թե այս կամ այն գոյացության մեջ ինչ արագությամբ է կուտակվում և ազատվում կոնտրաստը, ինչը լրացուցիչ ախտորոշիչ տեղեկատվություն է:
36. Ի՞նչ է բոլյուսային կոնտրաստավորմամբ ՄՌՏ-ն:
- Բոլյուսային կոնտրաստավորմամբ հետազոտության ընթացքում կոնտրաստի կուտակումը տեղի է ունենում հենց օրգանի կողմից, ինչը հնարավորություն է տալիս տեսնել օրգանը կոնտրաստավորման զարկերակային, պարենքիմատոզ և երակային փուլերում: Երիկամների պարագայում հնարավոր է ստանալ նաև միզարտազատական փուլ:
37. Կարելի՞ է կերակրող մայրերին` ՄՌՏ:
- ՄՌՏ-ն կրծքով կերակրող մայրերին հակացուցված չէ, սահմանափակված է միայն կոնտրաստանյութի կիրառությունը, որի անհրաժեշտության դեպքում կերակրումը դադարեցվում է մեկ օրով:
38. Որքա՞ն ժամանակում են պատրաստ լինում ՄՌՏ հետազոտության արդյունքները:
- Սովորաբար եզրակացությունը տրվում է 24 ժամվա ընթացքում: Եթե պացիենտն ունի շտապ բուժօգնության կարիք, պատասխանը տրվում է անմիջապես հետազոտությունից հետո:
39. Կա՞ն ՄՌՏ-ի իրականացման սահմանափակումներ` պացիենտի քաշի հետ կապված:
- Նոր սերնդի սարքերը պացիենտի քաշի հետ կապված որևէ սահմանափակում չունեն՝ կարող են հետազոտվել անգամ մինչև 200 և ավելի կգ քաշով պացիենտները:
40. ՄՌՏ-ի օգնությամբ ո՞ր հոդերը կարելի է հետազոտել:
- Հետազոտել հնարավոր է բոլոր հոդերը, իսկ առավել հաճախ՝ խոշոր հոդերը (ծնկան, ուսային, սրունք-թաթային և կոնքազդրային):